Niekończąca się ilość treści dostępnych online może prowadzić do chaosu w umysłach naszych dzieci. Dotyka to szczególnie mocno tych mniejszych, na które nie działają racjonalne argumenty. Obserwujemy, jak prowadzi to do braku koncentracji, spadku motywacji, a nawet uzależnienia.
Wygląda na to, że każdego dnia pojawia się kolejny niepokojący nagłówek dotyczący problemów zdrowia psychicznego, z którymi borykają się dzieci i młodzież. Obejmują one trudności z koncentracją, gwałtowny wzrost przypadków lęków i depresji, a także niezdrowe postrzeganie seksualności spowodowane korzystaniem z pornografii. Prawda jest taka, że te negatywne skutki dla zdrowia psychicznego często mają wspólny mianownik – niezdrowe nawyki cyfrowe.
Dlatego powinniśmy je od małego aktywnie uczyć, jak dokonywać zdrowych wyborów w mediach.
Dlatego zapraszamy do zapoznania się z siedmiostopniowym planem wdrożenia dzieci do zdrowia cyfrowego przez zabawę.
Zyskaj kontrolę nad tym, co trafia do umysłu Twojego dziecka
Jesteśmy tu, aby pomóc, prezentując zabawną lekcję z wykorzystaniem „szuflady z różnościami”! Czerpiąc inspirację od aktora i YouTubera Rajiva Surendry, zachęcamy rodziców do przeprowadzenia z dzieckiem lekcji obrazkowej, która pokaże, jak pielęgnować zdrowy umysł. Podobnie jak szuflada z różnościami może się zapełnić bałaganem, tak samo nasze umysły mogą być zanieczyszczone różnymi rzeczami, które wprowadzają chaos w naszych myślach. Oto zabawny i skuteczny sposób, aby pomóc Twojemu dziecku utrzymać umysł w stanie jasności, czystości i zdrowia!
Krok 1: Metafora wizualna – bałagan w szufladzie i zanieczyszczony umysł
Wyciągnij zagraconą szufladę. Wiesz, tę, która zaczęła się jako miejsce na przypadkowe rzeczy, które nie bardzo wiedziałeś, gdzie indziej umieścić, a potem zalała się gumkami recepturkami, kuponami, zepsutymi długopisami, pozostałymi żetonami z salonu gier, bateriami itd. Masz obraz sytuacji. Powiedz swojemu dziecku, że ta szuflada reprezentuje ich umysł i że podobnie jak fizyczna szuflada, ich umysł gromadzi zarówno pozytywne, jak i negatywne elementy z cyfrowego świata. Możesz zrobić zdjęcie tej szuflady, aby pokazać efekt „przed i po” po zakończeniu ćwiczenia.
Krok 2: Moment à la Perfekcyjna Pani Domu – analiza użyteczności
Wyłóż wszystkie przedmioty na stół. Podnieś każdy z nich i zastanów się nad jego użytecznością dla Twojej rodziny. Czy jest zepsuty? Czy spełnił już swoją funkcję i teraz tylko zajmuje miejsce? Czy jest kilka egzemplarzy tego samego przedmiotu, gdzie wystarczyłby jeden lub dwa? Dokładnie przeanalizujcie wspólnie z dziećmi użyteczność każdego obiektu.
Spraw, by było to doświadczenie dotykowe. Niech Twoje dziecko naciągnie gumkę recepturką, żeby zobaczyć, czy nadal jest elastyczna. Niech przetestuje losowe baterie, czy są naładowane. Jeśli są rozładowane, umieść je na stosie do wyrzucenia. Niech Twoje dziecko przetestuje wszystkie długopisy w szufladzie, żeby zobaczyć, którymi najchętniej pisze.
Niech je uporządkuje od ulubionego do najmniej ulubionego. Zapytaj, czy zawsze będzie sięgać po te, którymi pisze im się najwygodniej, i czy zignoruje pozostałe. Niech umieści na stosie do wyrzucenia długopisy, które nie mają już tuszu oraz te, którymi nie lubi pisać. Zrób to z każdym przedmiotem.
Krok 3: Refleksja i świadomość – rozpoznawanie związków
Wróć do „mentalnej szuflady” Twojego dziecka i zachęć je do jej „opróżnienia” przez refleksję nad jego aktywnościami w świecie cyfrowym. Możesz zadać pytania takie jak: Jakie strony internetowe odwiedzasz? Jakich aplikacji używasz? Co robisz online? Jak wygląda twój smartfon? Ile aplikacji wysyła ci powiadomienia, ile z tego jest na[prawdę ważne? To pomoże dziecku zyskać większą świadomość tego, co trafia do jego mentalnej szuflady.
Możesz również zapytać, jakie ma cele w różnych dziedzinach życia, takich jak wiedza, zdrowie fizyczne i kontakty społeczne. Nawiązuj do tych celów w trakcie całego ćwiczenia. Oto kilka przykładów:
Wiedza: Zwróć uwagę, że chociaż kilka długopisów z naszej zagraconej szuflady mogło pisać, tylko niektóre piszą naprawdę ładnie. Podobnie, w Internecie jest mnóstwo treści, ale tylko wysokiej jakości treści będą pomagały zdobyć naprawę użyteczną wiedzę. Jeszcze lepszym sposobem na rozwijanie umysłu jest czytanie książek.
Fizyczne: Aby porównać to z celami fizycznymi, omów, jak zbyt dużo czasu spędzonego przed ekranem może sprawić, że zaniedba ćwiczenia, których jego ciało potrzebuje, aby być silnym.
Społeczne: Omów, jak nadmierne korzystanie z ekranów odbiera czas, który mogłoby spędzić na budowaniu przyjaźni.
Poproś by przez kolejne dwa dni dziecko obserwowało jak korzysta ze swojego samrtfona/komputera właśnie pod tym kątem – na ile to co robi je wzbogaca, na ile po prostu kradnie czas.
Krok 4: Uczenie się i rozwijanie – rejestrowanie obserwacji
Po tym, jak już dziecko zaobserwowało swój sposób korzystania z elektroniki, niech zdecyduje, co wyrzucić, co zostawić. Zapiszcie, co chce wyrzucić i dlaczego, a następnie omów, czego może się z tego nauczyć. Być może odkryje, że metaforycznie rzecz ujmując pewna marka długopisów była tania i tusz nigdy nie płynął dobrze, albo że nie podoba im się kolor 🙂
Dobra obserwacja!
Teraz wiesz, że warto kupować tylko długopisy, które przynoszą pożądane efekty. Zapisz te obserwacje jako przypomnienie, żeby świadomie wybierać, co trafia do szuflady (smartfonu, komputera). Użyjcie eleganckiego papieru i spiszcie postanowienia jednym z dobrych długopisów, aby wzmocnić przekonanie, że używać można tylko najlepszych rzeczy. Zachowajcie to w szufladzie jako przypomnienie.
Stwórz kolejną listę na osobnym arkuszu papieru, na której znajdą się zidentyfikowane przez dziecko cele. Zapiszcie obserwacje dotyczące tego, jakie aktywności cyfrowe odciągają dziecko od jego celów, a które pomagają je osiągnąć. Umieść tę listę w widocznym miejscu, na przykład obok ekranu komputera.
Krok 5: Oczyszczanie szuflady – cyfrowe oczyszczenie umysłu
Po decyzji o tym, co wyrzucić, co zachować, zwróćmy uwagę na samą szufladę. Wyciągnijcie raz jeszcze szufladę z szafy i na nowo wyciągnijcie zachowane rzeczy.
Zwróć uwagę, że sama szuflada, gdy przechowujemy w niej wiele różnych rzeczy, z czasem się brudzi. Bardzo prawdopodobne, że ma w sobie resztki brudu, okruchy i ślady użytkowania.
Punkty do omówienia:
Przypomnij swojemu dziecku, że ta szuflada reprezentuje jego mózg, a ponieważ każdy ma tylko jeden, więc trzeba o niego dbać. Pokaż, że zanieczyszczenia w szufladzie są jak treści online, które mogą nam szkodzić, na przykład pornografia, patoinfluencerzy, przemoc. Aby podkreślić ten punkt, weź garść brudu (ziemi, śmieci zgarniętych na szufelkę)i pokaż, jak negatywnie wpływa ona na mózg, wrzucając to do szuflady (prawdziwej). Pomóż swojemu dziecku zobaczyć wpływ złych treści na jego umysł. Zwróć uwagę, że brud zdaje się przedostawać do każdego zakamarka. Pornografia, przemoc, przekaz patoinfluencerów działa podobnie i szkodzi umysłowi na wiele sposobów.
Wyjaśnij, że tak jak fizyczna szuflada potrzebuje oczyszczenia, tak umysł człowieka korzysta z praktyk cyfrowego oczyszczania, takich jak medytacja, uważność i angażowanie się w pozytywne działania. Niech weźmie wilgotną ściereczkę nasączoną mydłem i wyczyści zanieczyszczenia. Alternatywnym sposobem na czyszczenie dla dzieci jest użycie piankowej kremu do golenia.
Tę część zakończ rozmową – jak eliminować patotreści, jakie dziecko ma na to pomysły?
Krok 6: Dobieraj z sensem – Skrzynka narzędziowa SMART życia
Gdy szuflada już będzie sucha i czysta, skieruj uwagę dziecka na przedmioty, które postanowiliście zachować. Zwróć uwagę, że mają one trochę brudu i nie miałoby sensu wkładanie brudnych przedmiotów do czystej szuflady. Następnie przetrzyj każdy przedmiot przed ponownym umieszczeniem go w szufladzie. Zapytaj, co mogłoby pomóc w utrzymaniu szuflady w lepszym porządku. Być może organizery do szuflad pomogłyby uporządkować wszystko.
Teraz nadszedł kluczowy moment doboru zawartości „cyfrowej szuflady”. Wspólnie ustalcie zasady dotyczące doświadczeń dziecka online.
Omówcie, jakie rodzaje treści są bezpieczne, edukacyjne, lub służące prawdziwej rozrywce (relaksowi) a nie zabijaniu czasu, które są zgodne z wartościami i celami dziecka. Możesz powiązać organizery z blokami czasowymi. Czas jest ograniczony, więc warto wypełniać go działaniami zgodnymi z celami. Inaczej będzie na zawsze stracony, a przy okazji szkodliwe treści zanieczyszczą na nowo mózg.
Podczas odkładania przedmiotów na miejsce, priorytetowo traktuj najważniejsze, umieszczając je w największej przegródce. Podkreślaj, jak ważne jest wypełnianie umysłu najważniejszymi rzeczami na początek. Zwróć uwagę, że mniej ważne rzeczy trafią do mniejszych przegródek. Gdy skończycie, zrób zdjęcie i porównaj je ze zdjęciem sprzed sprzątania. Omówcie kontrast i pozytywną różnicę, jaką przynosi czysta szuflada.
Jaka zasada będzie najważniejsza? Czemu dziecko poświęci najwięcej swego czasu online? Jak rozparcelować pozostały czas? Co zrobić, by pilnować czasu?
Weźcie 5 najważniejszych zasad, planów i dopiszcie na waszej kartce cyfrowego zdrowia (wraz z celami itp.).
Krok 7: Utrzymywanie zdrowego nastawienia
Regularnie się spotykajcie. Co tydzień lub dwa, poproś swoje dziecko, aby sprawdziło fizyczną szufladę, aby zobaczyć, czy można coś uporządkować. Robiąc to, przypomnij mu, aby oceniło również swoją cyfrową szufladę. Zapytaj o jego doświadczenia cyfrowe od ostatniego spotkania. Tworzy to otwarty kanał, dzięki któremu dziecko może dzielić się tym, co napotkało w sieci, zadawać pytania i otrzymywać wskazówki. Wzmocnij je, aby aktywnie wybierało, co trafia do jego cyfrowej szuflady, i mówiło „nie” treściom i aktywnościom sprzecznym z ich wartościami i celami.
Odporny umysł
Przyjmując to wyzwanie, nie tylko dbasz o czystszą mentalną szufladę; umacniasz swoje dziecko, aby było architektem swojej przestrzeni mentalnej, wzmacniając je odpornym umysłem przeciwko zanieczyszczeniom i niebezpieczeństwom ery cyfrowej. To niewielka inwestycja o niezmierzonych korzyściach.
