Obecnie wszechobecna technologia, często zastępuje realne relacje i prawdziwe doświadczenia, dlatego warto zatrzymać się i zadać sobie fundamentalne pytanie: Jak wyrwać się z cyfrowego więzienia i odnaleźć prawdziwy cel?
Jako rodzice mamy szczególną rolę w pomocy naszym dzieciom w odnalezieniu równowagi między światem cyfrowym a tym, co naprawdę nadaje życiu sens. Jest to o tyle trudne, że sami często czujemy się przytłoczeni nadmiarem ekranowych bodźców jednak pamiętajmy, że naszej obecności nie zastąpi NIC! Dowód – 25% młodych ludzi dostrzega negatywny wpływ social mediów na ich życie, a około jedna trzecia młodych kobiet zgłasza pogorszenie postrzegania siebie w związku z korzystaniem z mediów społecznościowych*. Zastosuj sprawdzoną metodę Viktora E. Franka, na życie pełne znaczenia i sensu.
Technologia a wolność wyboru
Viktor E. Frankl wskazuje, że człowiek to nie tylko ciało i umysł, ale przede wszystkim istota duchowa. W świecie, gdzie technologia często dyktuje nam, co mamy robić, myśleć i czuć, warto przypomnieć młodym ludziom o ich fundamentalnej wolności – wolności wyboru własnej postawy wobec życia.
- Czy czujesz, że technologia pomaga ci w realizacji twoich prawdziwych celów, czy może je zastępuje?
- Kiedy ostatnio świadomie wybrałeś/aś offline zamiast online?
- Co czujesz, gdy nie możesz sięgnąć po telefon?
- Czy potrafisz wyobrazić sobie dzień bez technologii?
Budowanie autentycznych relacji
W czasach, gdy „przyjaźń” często sprowadza się do polubienia czyjegoś posta, warto zastanowić się nad jakością naszych relacji, zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy relacją a więzią.
- Czy łatwiej jest ci rozmawiać z ludźmi online czy twarzą w twarz?
- Jak często spotykasz się z przyjaciółmi w realnym świecie?
- Czy czujesz, że twoje internetowe znajomości są równie głębokie jak te w rzeczywistości?
- Co daje ci większą satysfakcję – rozmowa przez komunikator czy spotkanie na żywo?
Sens życia w cyfrowym świecie
„Człowiekowi można odebrać wszystko z wyjątkiem jednego: ostatniej z ludzkich wolności – wyboru własnej postawy w każdych okolicznościach, wyboru własnej drogi.” Te słowa Frankla nabierają szczególnego znaczenia w kontekście cyfrowego uzależnienia.
- Co sprawia, że warto ci się rano budzić?
- Jakie masz marzenia, które nie są związane z technologią?
- Co daje ci poczucie spełnienia poza światem wirtualnym?
- Czy masz pasje, które realizujesz bez użycia elektroniki?
Higiena cyfrowa a rozwój duchowy
- Czy potrafisz być sam ze swoimi myślami bez sprawdzania telefonu?
- Jak często poświęcasz czas na refleksję nad swoim życiem?
- Czy technologia pomaga ci czy przeszkadza w rozwoju duchowym?
- Jak często świadomie wybierasz ciszę zamiast cyfrowego szumu?
Wolność w świecie technologii
- Czy potrafisz kontrolować czas spędzany online?
- Co robisz, gdy czujesz, że technologia zaczyna nad tobą dominować?
- Jakie zasady stosujesz w korzystaniu z mediów społecznościowych?
- Czy masz momenty w ciągu dnia wolne od technologii?
Po co wartości w życiu młodych ludzi
JOMO – radość z bycia offline
W świecie, gdzie FOMO (Fear of Missing Out – lęk przed tym, że coś nas ominie) staje się powszechnym zjawiskiem, warto wprowadzić nastolatków w koncept JOMO (Joy of Missing Out – radość z bycia poza). JOMO to pozytywne przeciwieństwo FOMO. JOMO to świadoma przyjemność płynąca z bycia offline, nieśledzenia wszystkiego, co dzieje się w social mediach i cieszenia się chwilą obecną bez potrzeby ciągłego bycia na bieżąco. To zadowolenie z wyboru własnego spokoju zamiast cyfrowego chaosu.
- Czy potrafisz cieszyć się z chwil, gdy jesteś offline?
- Jakie aktywności sprawiają ci radość, gdy nie jesteś podłączony do sieci?
- Czy zauważyłeś/aś, że niektóre najlepsze momenty w życiu zdarzają się, gdy nie myślisz o social mediach?
- Czy potrafisz wyłączyć powiadomienia i cieszyć się ciszą?
- Jak często świadomie wybierasz nieprzeglądanie social mediów?
- Co dobrego dzieje się w twoim życiu, gdy jesteś offline?
- Czy zauważyłeś/aś, że niektóre najważniejsze rozmowy zdarzają się, gdy telefony są odłożone?
- Co czujesz, gdy świadomie wybierasz bycie poza siecią?
JOMO to nie tylko przeciwieństwo FOMO, ale doskonałe narzędzie ćwiczenia samokontroli. Uczy młodego człowieka, że nie musimy być wszędzie i wiedzieć wszystkiego. To świadomy wybór skupienia się na tym, co dzieje się tu i teraz, zamiast ciągłego sprawdzania, co robią inni. To radość z prostych przyjemności, z bycia obecnym w danej chwili, z realizowania własnych pasji, odkrywania talentów bez potrzeby dzielenia się tym online.
Kluczowe pytania wspomagające
Sens życia
- Co nadaje twojemu życiu znaczenie poza światem wirtualnym?
- Jakie wartości są dla ciebie najważniejsze?
- Czy technologia pomaga ci realizować te wartości?
- Co chciałbyś/chciałabyś po sobie zostawić?
Relacje
- Jak budować głębokie relacje w cyfrowym świecie?
- Co dla ciebie znaczy prawdziwa przyjaźń?
- Jak zachować autentyczność w świecie social mediów?
- Czy czujesz się bardziej połączony czy odizolowany przez technologię?
Rozwój osobisty
- Jak wykorzystać technologię do rozwoju, nie tracąc własnej tożsamości?
- W jaki sposób zachować równowagę między światem realnym a wirtualnym?
- Co robić, gdy czujesz, że technologia zaczyna przejmować kontrolę?
- Jak pozostać sobą w świecie cyfrowych pokus?
Pamiętajmy, że zgodnie z myślą Viktora E. Frankla, nawet w świecie zdominowanym przez technologię, zawsze mamy wybór. Możemy świadomie decydować o tym, jak korzystamy z cyfrowych narzędzi, nie tracąc przy tym własnej duchowości i człowieczeństwa. Rozmowy z nastolatkami na te tematy mogą pomóc im odkryć, że prawdziwe szczęście i spełnienie znajdują się poza ekranem, w realnych relacjach, doświadczeniach i osobistym rozwoju.
Zachęć dziecko do lektury, na portalu dla młodzieży www.pytam.edu.pl, który prowadzimy dzięki wsparciu naszych Darczyńców
Kolejne kroki w wiedzy: Warto przeczytać na rodzice.co!
- Co podoba się Tobie w Social Mediach, a co nie?
- Czy kiedykolwiek czułeś się przytłoczony przez ilość informacji dostępnych online?
- 25 prostych sposobów na detoks cyfrowy wśród zieleni
* Elina Mir, Sunny Cui, Andrea Sun, Social Media and Adolescents’ and Young Adults’ Mental Health, National Center for Health Research