W dzisiejszych czasach, kiedy smartfony i komputery dominują w życiu naszych dzieci, sport staje się nie tylko formą aktywności fizycznej, ale również antidotum na przebodźcowanie elektroniczne. Badania i opinie rodziców (1) zgodnie wskazują na ogromne korzyści płynące ze sportu dla zdrowia psychicznego, fizycznego oraz sukcesu edukacyjnego i zawodowego młodzieży.
Zdrowie psychiczne, emocjonalne i społeczne:
Aż 73% rodziców dostrzega pozytywny wpływ sportu na zdrowie psychiczne ich dzieci. I mają rację!
Uczestnictwo w aktywnościach sportowych wiąże się z:
- Niższym poziomem lęku i depresji (2,3,4,5)
- Mniejszą ilością stresu (5,6)
- Wyższym poczuciem własnej wartości i pewnością siebie (3,7,8,9)
- Zmniejszonym ryzykiem samobójstw (5,10,11)
- Niższą tendencją do zażywania substancji psychoaktywnych i zachowań ryzykownych (5,8,12)
- Zwiększoną efektywnością poznawczą oraz kreatywnością (5, 13,14,15,16)
- Większą satysfakcją z życia. (18,19)
Zdrowie fizyczne:
88% rodziców uważa, że sport korzystnie wpływa na fizyczne zdrowie ich dzieci. I oczywiście, w tym zakresie też mają rację. Sport to sposób na zapewnienie młodzieży niezbędnej aktywności fizycznej, która przekłada się na:
- Zdrowszy kościec (20)
- Poprawę wagi (5,20)
- Zwiększenie sprawności kardiologicznej i mięśniowej (5,20)
- Zmniejszenie ryzyka raka i cukrzycy (21,22)
- Poprawę ogólnej jakości życia (18,19)
Sukces edukacyjny i zawodowy:
55% rodziców wierzy, że sport przyczynia się do sukcesów akademickich i zawodowych ich dzieci. Tu też mają rację.
Sport uczy:
- Pracy zespołowej, umiejętności społecznych i odpowiedzialności społecznej (3,9)
- Umiejętności życiowych, takich jak ustalanie celów, zarządzanie czasem, etyka pracy, empatia, negocjacje (9, 23, 24)
- Większego poczucia własnej wartości, odpowiedzialności osobistej i samokontroli (9, 25)
- Umiejętności niezbędnych w nauce i pracy (takich jak odporność, wytrwałość, samokontrola, myślenie krytyczne itp.) (9)
- zdolności przywódczych (5, 33,34,35)
- Uprawianie sportu poprawia też wyniki w nauce (w przedmiotach akademickich) (24-32)
Pamiętajcie, że sport powinien być przede wszystkim przyjemnością dla Waszych dzieci. Pozwólcie im wybrać dyscyplinę, która ich interesuje, i wspierajcie ich w tej pasji. To inwestycja w ich zdrowie, szczęście i przyszłość.
Bez względu na to, czy grają w piłkę nożną, siatkówkę, pływają, jeżdżą na rowerze czy deskorolce czy coś innego, sport przynosi uprawiającym go dzieciom wiele korzyści dla zdrowia fizycznego i psychicznego oraz ogólnego dobrego samopoczucia.
W rzeczywistości niektóre korzyści płynące ze sportu młodzieżowego utrzymują się aż do dorosłości. Oto przegląd pięciu najważniejszych sposobów, w jakie sport u przynosi korzyści dzieciom:
Poprawa zdrowia fizycznego:
Otyłość dziecięca jest na najwyższym poziomie w historii, co zwiększa ryzyko poważnych schorzeń w tym cukrzycy typu drugiego. Godziny spędzane na siedzeniu na kanapie lub łóżku z mediami społecznościowymi i grami wideo przyczyniają się do tego problemu. Sporty zachęcają dzieci do wstania i ruchu, co korzystnie wpływa na ich zdrowie sercowo-naczyniowe, spala kalorie, zwiększa metabolizm oraz poprawia siłę i mobilność. Ponadto aktywne fizycznie nastolatki lepiej śpią. A sen to nasza supermoc, szczególnie ważna dla rozwijającego się organizmu.
Uprawianie sportów rozwija również długoterminowe nawyki ćwiczeń fizycznych. Nastolatki uprawiające sport są osiem razy bardziej skłonne do bycia aktywnymi fizycznie w wieku 24 lat niż te, które nie uprawiają sportu.
Jedno zastrzeżenie: Nastolatki skupiające się wyłącznie na jednym sporcie mogą mieć zwiększone ryzyko kontuzji. Zachęcaj swoje dziecko do uprawiania różnych sportów przez cały rok. Treningi wzajemnie się uzupełniające mogą pomóc zapobiegać kontuzjom, jak również wypaleniu.
Pamiętaj również o zaplanowaniu „dni i tygodni odpoczynku”, aby dać czas na regenerację twojemu młodemu sportowcowi.
Poprawa zdrowia psychicznego
Ćwiczenia fizyczne obniżają poziom kortyzolu, hormonu związanego ze stresem. Uwalniają również endorfiny – hormony dobrego samopoczucia oraz zwiększają poziom serotoniny, substancji chemicznej odgrywającej ważną rolę w regulacji nastroju.
Ponadto uprawianie sportu oraz praca zespołowa w drużynie poprawiają samoocenę i dodają pewności siebie.
„Udział w sportach zespołowych wiąże się z niższym poziomem depresji i lęku, a także zmniejszonym ryzykiem samobójstw i nadużywania substancji psychoaktywnych”, mówi dr Soroosh Amanat, lekarz medycyny rodzinnej zainteresowany medycyną sportową ze Scripps Coastal Medical Center Eastlake.
Nawet jedna sesja aktywności fizycznej może pomóc zmniejszyć stres i lęk, a także poprawia samopoczucie na kilka godzin po ćwiczeniach. W dłuższej perspektywie regularne uprawianie sportu okazało się tak samo skuteczne jak leki w leczeniu depresji u nastolatków (36). A wręcz jedno z badań (37) nad nastolatkami z depresją wykazało, że aktywność fizyczna dała lepsze i bardziej trwałe efekty niż antydepresanty.
Co więcej, korzyści psychologiczne płynące z gry w sporty zespołowe w młodości mogą przenosić się na dorosłość. Badanie opublikowane w Journal of Adolescent Health wykazało, że uczniowie uprawiający sporty zespołowe w wieku nastoletnim doświadczają mniej stresu i zachowują lepsze zdrowie psychiczne jako młodzi dorośli.
Doskonalenie umiejętności społecznych:
Sport pomaga rozwijać umiejętności społeczne, zbliżając do siebie dzieci o podobnych zainteresowaniach, zachęcając do interakcji i tworząc społeczność o wspólnych zainteresowaniach i celach. Dzieci uczą się również pracy zespołowej, zdrowej rywalizacji, dobrego sportowego zachowania i empatii — cennych umiejętności społecznych, które przenoszą się na inne obszary ich życia.
Poprawa wyników w nauce
Uprawianie sportu wiąże się z wyższym poziomem osiągnięć akademickich i kreatywności. Sport uczy zarządzania czasem, ustalania celów, odporności i wytrwałości. Pomaga również doskonalić cechy takie jak myślenie krytyczne i determinacja.
Nauka ważnych umiejętności życiowych:
Udział w sporcie zwiększa poczucie własnej wartości, odpowiedzialność osobistą i samokontrolę. Poprawia również umiejętności życiowe, takie jak ustalanie celów, zarządzanie czasem i przywództwo. Ponadto nauka radzenia sobie z porażką lub słabym występem uczy odporności i wytrwałości.
Tak naprawdę jedyny problem to odpowiedzenie sobie na pytanie – jaki rodzaj sportu może nasze dziecko zainteresować i wciągnąć.
Fundacja Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii
wesprzyj, przekazując 1,5% podatku na KRS: 0000386395
Bibliografia:
- National Public Radio, Robert Wood Johnson Foundation, Harvard T.H. Chan School of Public Health. Sports and Health in America; 2015.
- Sanders CE, Field T, Diego M, Kaplan M. Moderate involvement in sports is related to lower depression levels among adolescents. Adolescence. 2000;35(140):793-797.
- Eime RM, Young JA, Harvey JT, Charity MJ, Payne WR. A systematic review of the psychological and social benefits of participation in sport for children and adolescents: informing development of a conceptual model of health through sport. Int J Behav Nutr Phys Act. 2013;10(1):98.
- Pluhar E, McCracken C, Griffith KL, Christino MA, Sugimoto D, Meehan WP. Team sport athletes may be less likely to suffer anxiety or depression than individual sport athletes. J Sports Sci Med. 2019;18(3):490-496.
- Logan K, Cuff S, LaBella CR, et al. Organized sports for children, preadolescents, and adolescents. Pediatrics. 2019;143(6).
- Jewett R, Sabiston CM, Brunet J, O’Loughlin EK, Scarapicchia T, O’Loughlin J. School sport participation during adolescence and mental health in early adulthood. J Adolesc Health. 2014;55(5):640-644.
- Harrison PA, Narayan G. Differences in behavior, psychological factors, and environmental factors associated with participation in school sports and other activities in adolescence. J Sch Health. 2003;73(3):113-120.
- Key Findings | Healthy Sport Index | Healthy Sport Index | Aspen Institute Sports and Society Program. Healthy Sport Index.
- Whitley MA, Massey WV, Wilkison M. A systems theory
of development through sport for traumatized and disadvantaged youth. Psychol Sport Exerc. 2018;38:116-125. - Women’s Sports Foundation. Health Risks and the Teen Athlete. 2000.
- Staurowsky EJ, DeSousa MJ, Ducher G, et al. Her Life Depends On It II: Sport, Physical Activity, and the Health and Well-Being of American Girls and Women. 2009.
- Kwan M, Bobko S, Faulkner G, Donnelly P, Cairney J. Sport participation and alcohol and illicit drug use in adolescents and young adults: a systematic review of longitudinal studies. Addict Behav. 2014;39(3):497-506.
- Piché G, Fitzpatrick C, Pagani LS. Associations between extracurricular activity and self-regulation: a longitudinal study from 5 to 10 years of age. Am J Health Promot. 2015;30(1):e32-e40.
- Hillman CH, Pontifex MB, Castelli DM, et al. Effects of the FITKids randomized controlled trial on executive control and brain function. Pediatrics. 2014;134(4):e1063-e1071.
- Hillman CH, Castelli DM, Buck SM. Aerobic fitness and neurocognitive function in healthy preadolescent children. Med Sci Sports Exerc. 2005;37(11):1967-1974.
- Bowers MT, Green BC, Hemme F, Chalip L. Assessing the relationship between youth sport participation settings and creativity in adulthood. Creat Res J. 2014;26(3):314-327.
- Michael SL, Coffield E, Lee SM, Fulton JE. Variety, enjoyment, and physical activity participation among high school students. J Phys Act Health. 2016;13(2):223-230.
- Yazicioglu K, Yavuz F, Goktepe AS, Tan AK. Influence of adapted sports on quality of life and life satisfaction in sport participants and non-sport participants with physical disabilities. Disabil Health J. 2012;5(4):249-253.
- Groff DG, Lundberg NR, Zabriskie RB. Influence of adapted sport on quality of life: perceptions of athletes with cerebral palsy. Disabil Rehabil. 2009;31(4):318-326.
- 2018 Physical Activity Guidelines Advisory Committee. 2018 Physical Activity Guidelines Advisory Committee Scientific Report. Part F. Chapter 8: Youth. Washington, DC: U.S. Department of Health and Human Services; 2018.
- Moore SC, Lee IM, Weiderpass E, et al. Association of leisure-time physical activity with risk of 26 types of cancer in 1.44 million adults. JAMA Intern Med. 2016;176(6):816- 825.
- Arslanian S, Bacha F, Grey M, Marcus MD, White NH, Zeitler P. Evaluation and management of youth-onset type 2 diabetes: A position statement by the American diabetes association. Diabetes Care. 2018;41(12):2648-2668.
- Telford RM, Telford RD, Cochrane T, Cunningham RB, Olive LS, Davey R. The influence of sport club participation on physical activity, fitness and body fat during childhood and adolescence: the LOOK Longitudinal Study. J Sci Med Sport. 2016;19(5):400-406.
- Holt NL, Neely KC, Slater LG, et al. A grounded theory of positive youth development through sport based on results from a qualitative meta-study. Int Rev Sport Exerc Psychol. 2017;10(1):1-49.
- Whitley MA, Massey WV, Wilkison M. A programme evaluation of ‘Exploring Our Strengths and Our Future’: Making sport relevant to the educational, social, and emotional needs of youth. J Sport Dev. 2017;5(9):21-35.
- Holt NL, Kingsley BC, Tink LN, Scherer J. Benefits and challenges associated with sport participation by children and parents from low-income families. Psychol Sport Exerc. 2011;12(5):490-499.
- Jonker L, Elferink-Gemser MT, Visscher C. Talented athletes and academic achievements: a comparison over 14 years. High Abil Stud. 2009;20(1):55-64.
- Brettschneider W-D. Risks and opportunities: adolescents in top-level sport–growing up with the pressures. Eur Phys Educ Rev. 1999;5(2):121-133.
- Jonker L, Elferink-Gemser MT, Toering TT, Lyons J, Visscher C. Academic performance and self-regulatory skills in elite youth soccer players. J Sports Sci. 2010;28(14):1605-1614.
- Umbach PD, Palmer MM, Kuh GD, Hannah SJ. Intercollegiate athletes and effective educational practices: winning combination or losing effort? Res High Educ. 2006;47(6):709- 733.
- Marsh HW, Kleitman S. School athletic participation: mostly gain with little pain. J Sport Exerc Psychol. 2003;25(2):205-228.
- Donnelly JE, Hillman CH, Castelli D, et al. Physical activity, fitness, cognitive function, and academic achievement in children: a systematic review. Med Sci Sports Exerc. 2016.
- Holt NL, Tink LN, Mandigo JL, Fox KR. Do youth learn life skills through their involvement in high school sport? a case study. Can J Educ/Rev Can l’éducation. 2008;31(1):281-304.
- Hansen DM, Larson RW, Dworkin JB. What adolescents learn in organized youth activities: a survey of self-reported developmental experiences. J Res Adolesc. 2003;13(1):25-55.
- Larson RW, Hansen DM, Moneta G. Differing profiles of developmental experiences across types of organized youth activities. Dev Psychol. 2006;42(5):849-863.
- Recchia F, Bernal JDK, Fong DY, et al. Physical Activity Interventions to Alleviate Depressive Symptoms in Children and Adolescents: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Pediatr. 2023;177(2):132–140.
- Ben Singh et al, Effectiveness of physical activity interventions for improving depression, anxiety and distress: an overview of systematic reviews, British Journal of Sports Medicine (2023).