Zgodnie z definicją podaną przez Komendę Wojewódzką w Poznaniu CYBERPRZEMOC to: prześladowanie, nękanie, wyśmiewanie innych osób z wykorzystywaniem Internetu i narzędzi typu elektronicznego takich jak: SMS, e-mail, witryny internetowe, fora dyskusyjne, portale społecznościowe i inne. Wiele z negatywnych zachowań, do których dochodzi za pośrednictwem sieci, spełnia znamiona czynu zabronionego, czyli przestępstw określonych przez kodeks karny.
Najczęstsze formy cyberprzemocy to rozsyłanie kompromitujących materiałów, nękanie, grożenie, szantażowanie w sieci, rozsyłanie otrzymanych danych i wiadomości (np. zapisy rozmowy, kopie e-mail), tworzenie kompromitujących i ośmieszających stron internetowych, blogów, rozsyłanie niechcianych filmów, zdjęć, informacji, pisanie obraźliwych komentarzy na forach internetowych, komunikatorach, blogach, portalach społecznościowych, podszywanie się pod inną osobę na portalach społecznościowych, na blogach, wiadomościach e-mail lub komunikatorach, włamania na konta pocztowe i konta komunikatorów, w celu rozsyłania kompromitujących wiadomości.
Wszystko to traktowane jest jak przestępstwo i może być ścigane. Prześmiewczy argument: „Halo policja, proszę przyjechać na fejsbooka!” może odbić się czkawką osobie, której wydaje się, że może bezkarnie prześladować innych.
Kroki postępowania w kontakcie z cybeprzemocą
- Zabezpiecz zrzutami ekranowymi dowody cyberprzemocy * – pierwszą rzeczą, jaką robią sprawcy cyberprzemocy, gdy grozi im zdemaskowanie jest usuwanie dowodów przestępstwa z internetu.
- Jeśli wiesz, kim jest prześladowca – porozmawiaj z jego rodzicami, zgłoś problem szkole, w której się uczy. Każda szkoła ma obowiązek posiadania procedur postępowania w przypadku cyberprzemocy, dobry przykład takich procedur można znaleźć tutaj.
- Jeśli nie wiesz, kim jest prześladowca – po zabezpieczeniu dowodów skontaktuj się z policją.
- Bardziej szczegółowe omówienie problemów i procedur możesz znaleźć w broszurze opracowanej przez Wydział Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu.
* nie dotyczy materiałów pornograficznych, w których wykorzystano czy wmanipulowano wizerunek twojego dziecka – nawet utrwalenie obcej twórczości podpada pod posiadanie pornografii dziecięcej – takie treści zgłaszaj od razu do dyzurnet.pl
Przepisy prawne w polskim kodeksie karnym na podstawie których można ścigać cyberprzemoc:
- art. 190 § 1 – groźby karalne
- art. 190a § 1 i § 2 – stalking, kradzież tożsamości
- art.200 – seksualne wykorzystanie małoletniego poniżej lat 15
- art. 202 § 2 – prezentowanie treści pornograficznych małoletniemu
- art.202 § 3 – produkcja i rozpowszechnianie pornografii dziecięcej
- art.202 § 4 – utrwalanie pornografii dziecięcej
- art.202 § 4a – sprowadzanie i posiadanie pornografii dziecięcej
- art.202 § 4b – produkcja, rozpowszechnianie, posiadanie treści pornograficznych przedstawiających wytworzony lub przetworzony wizerunek małoletniego uczestniczącego w czynności seksualnej (anime, manga, hentai, komiksy, itd.)
- art.202 § 5 – przepadek narzędzi i przedmiotów służących do popełniania przestępstw z art. 202 k.k
- art. 212 § 1 i 2 – pomówienie, x art. 216 § 1 i 2 – znieważenie
- art. 268 § 1 – naruszenie prawa do zapoznania się z informacją
- art. 286 § 1 – oszustwo, x art. 287 § 1 – oszustwo komputerowe.
Jak możesz pomóc dziecku pozbierać się po doświadczeniu cyberprzemocy? Oto materiały przygotowane przez naszą fundację dla nastolatków:
- Kroki postępowania gdy doświadczasz cyberprzemocy – w formie infografiki.
- Krótka, filmowa instrukcja Brooksa Gibbsa, jak bronić się przed przemocą słowną.
- Co możesz zrobić, gdy jesteś prześladowany – informacje szczegółowe.
Bogna Białecka, psycholog