Wyobraź sobie, że Twoje dziecko spędza czas w miejscu, gdzie nie ma żadnych zasad, gdzie przemoc miesza się z rozrywką, a granice między dobrem, a złem są zatarte. Tak właśnie może wyglądać niekontrolowane korzystanie z internetu. Jako rodzice mamy obowiązek chronić nasze dzieci przed szkodliwymi treściami, ale jak to zrobić w cyfrowym świecie?
Szokujące odkrycia.
Czego szukają nasze dzieci w sieci?
Badania dr. Rafała Lange z NASK (2022)* pokazują, że rzeczywistość mocno różni się od wyobrażeń rodziców. Podczas gdy dorośli myślą, że ich dzieci głównie uczą się i rozwijają zainteresowania online, statystyki pokazują co innego. Młodzi ludzie spędzają średnio 4-6 godzin dziennie w internecie, głównie na platformach społecznościowych i streamingowych, gdzie łatwo natknąć się na szkodliwe treści. Z badania ekspertów NASK wynika, że coraz młodsze dzieci mają styczność z teściami niewłaściwymi i niebezpiecznymi ja: przemoc, patostreaming oraz pornografia. Co piąty nastolatek w wieku od 12-16 lat swój pierwszy kontakt z treściami pornograficznymi miał już zanim ukończył 10. rok życia.
Dlaczego Twoje dziecko może być w grupie ryzyka?
Alarmujące sygnały.
Raport „Internet dzieci 2025”** ujawnia niepokojący trend – dzieci rozpoczynają samodzielną aktywność w sieci już w wieku 6-7 lat, często bez odpowiedniego przygotowania i nadzoru. To jak wysłanie dziecka samego w nieznane miasto po pierwsze zbyt wcześnie, a po drugie bez mapy i kompasu. Pierwsze kontakty z nieodpowiednimi treściami następują najczęściej przypadkowo, poprzez reklamy czy polecane materiały. Ponad połowa dzieci w wieku 7-12 lat korzysta z przynajmniej jednego serwisu społecznościowego lub komunikatora dozwolonego od 13. roku życia. W zestawieniu TOP 10 najczęściej odwiedzanych domen przez osoby w wieku 7-14 lat znajduje się serwis pornograficzny, a w grudniu odwiedziło go co trzecie dziecko w tym wieku!
Czy zdarzyło ci się spotkać z hejtem w sieci?
Niewidzialne zagrożenie.
Jak niewłaściwe treści zmieniają psychikę Twojego dziecka.
Eksperci alarmują – regularne oglądanie przemocy, patotreści czy pornografii może prowadzić do trwałych zmian w psychice młodego człowieka. To nie tylko kwestia chwilowego niepokoju czy złego samopoczucia. Mówimy o realnym wpływie na rozwój emocjonalny, społeczny i poznawczy. Kontakt z takimi materiałami zwiększa poziom lęku, depresji, a nawet prowadzi do zachowań ryzykownych. Treści te zaburzają postrzeganie rzeczywistości przez młodych ludzi, kształtując ich wartości w sposób niezgodny z normami społecznymi i wartościami, które my jako rodzice im przekazujemy.
Rodzicu, nie jesteś sam. Sprawdzone strategie ochrony.
1. Wprowadź zasadę „otwartych drzwi” – zachęcaj dziecko do rozmowy o tym, co widzi w internecie.
2. Ustal jasne granice czasowe korzystania z sieci.
3. Zainstaluj sprawdzone narzędzia kontroli rodzicielskiej.
4. Bądź przykładem – pokaż, jak właściwie korzystać z technologii.
5. Stwórz alternatywy – zaproponuj aktywności offline.
Przeczytaj i skorzystaj z narzędzi: Bezpieczeństwo dziecka w Internecie – Google Family Link
Rewolucyjne podejście.
Jak rozmawiać zamiast zakazywać.
Zamiast stosować surowe zakazy, skup się na budowaniu świadomości i krytycznego myślenia. Oto praktyczne wskazówki:
-
- regularnie rozmawiaj z dzieckiem o jego doświadczeniach online
-
- ucz rozpoznawania manipulacji i fake newsów
-
- wspólnie odkrywajcie wartościowe treści w sieci
-
- bądź pierwszą osobą, do której dziecko zwróci się po pomoc
-
- naucz ZASADY TRZECH SEKUND
Kluczowe pytania w rozmowie z nastolatkiem
-
- Czy kiedykolwiek spotkałeś się z treściami, które Cię zaniepokoiły lub przestraszyły?
Jak na nie zareagowałeś?
- Czy kiedykolwiek spotkałeś się z treściami, które Cię zaniepokoiły lub przestraszyły?
-
- Jak odróżniasz wartościowe treści od szkodliwych?
-
- Co robisz, gdy natkniesz się na coś, co uważasz za niewłaściwe lub niebezpieczne?
-
- Czy wiesz, jak zgłosić nieodpowiednie treści w internecie lub komu możesz o nich opowiedzieć?
-
- Jakie treści uważasz za wartościowe i dlaczego?
Twoje zaangażowanie w cyfrowe życie dziecka to nie kontrola, ale wsparcie i przewodnictwo. Zachęcaj dziecko do refleksji nad tym, co widzi i doświadcza w świecie online, to pierwszy krok do budowania zdrowych nawyków cyfrowych. Wspólna rozmowa o zagrożeniach pomoże mu lepiej zrozumieć, dlaczego unikanie nieodpowiednich treści jest ważne dla jego bezpieczeństwa i rozwoju.
Bądź kierownikiem wyprawy w odkrywaniu internetu, nie strażnikiem zakazów.
DLA rodziców rodzice.co
*Nastolatki wobec pornografii cyfrowej. Trajektorie użytkowania, raport NASK 2022
** Raport z monitoringu obecności dzieci i młodzieży w internecie,Instytut Cyfrowego Obywatelstwa, 2025