Wpływ nowych mediów na dzieci badany jest już od kilkunastu lat. Organizacje skupiające pediatrów i psychologów dziecięcych wypracowały różne standardy. Profesjonaliści są zgodni – im mniejsze dziecko tym bardziej ograniczony powinien być kontakt z jakimkolwiek ekranem (nie tylko interaktywnym smartfonem czy tabletem, lecz też telewizorem).
Rekomendacje WHO (2019):
- Do początku 2 roku życia – żadnego kontaktu z ekranem
- Do początku 5 roku życia – łączny dzienny kontakt z ekranem nie powinien przekraczać jednej godziny.
„WHO guidelines on physical activity, sedentary behaviour and sleep for children under 5 years of age” 2019„
Rekomendacje American Academy of Pediatrics (2018):
- Poniżej 2 roku życia – żadnego kontaktu z ekranem (wyjątek – sporadyczne wideo chaty z bliskimi)
- Do początku 5 roku życia – łączny dzienny kontakt z ekranem (najlepiej w towarzystwie dorosłego) 60 minut
- Od 6 roku życia – wyznaczenie stałego limitu dziennego i przestrzeganie go
„Children and Media Tips” 2018
Rozwiązanie? Architektura zachowań
Psychologia środowiskowa to dział psychologii zajmujący się wpływem otoczenia na zachowania człowieka – streszczając o jednym zdaniem można by powiedzieć: „to, co jest najbliżej nas ma na nas największy wpływ”.
Co to oznacza w praktyce? Jeśli coś masz pod ręką, będziesz po to często sięgać. Właśnie dlatego, by smartfon nie zdominował życia rodzinnego i życia dziecka, od małego powinniśmy przyzwyczajać dzieci do stref i czasu wolnego od smartfonu/ekranu.
Proponowane zasady:
- Eliminujemy elektroniczny „szum tła”:
- Telewizor włączamy tylko na wcześniej ustalone filmy lub programy.
- Komputer włączamy tylko gdy jest potrzebny.
- Dziecko (do 13 roku życia) nie posiada na własność smartfonu. Jeżeli zachodzi konieczność by z niego skorzystało – jest mu ono wręczane na określony czas.
- Powinniśmy być dobrym wzorem dla dzieci – czas i strefy wolne w domu od smartfonu to:
- Czas posiłków
- Na co najmniej godzinę przed snem
- W nocy
ZAMIAST SMARTFONU: Alternatywne formy kontaktu z dzieckiem:
Jeżeli konieczne jest, by dziecko miało kontakt telefoniczny z rodzicami (np. uczęszcza na zajęcia dodatkowe, które mają trudny do przewidzenia czas trwania) lub samodzielnie poruszają się po mieście (uprawnionym do samodzielnego poruszania się po chodnikach są osoby powyżej 7.r.ż.), warto przemyśleć alternatywy.
Optymalne rozwiązanie to samodzielny smartwatch z zaprogramowanymi przez rodzica numerami telefonicznymi. W smartwatchu znajduje się karta SIM, połączenia wykonuje się za pomocą guzików funkcyjnych.
Zalety:
- Brak gier, dostępu do Internetu, brak ekranu
- Jako smartwatch, zapięty na nadgarstku dziecka jest trudny do zgubienia.
- Można za jego pomocą spokojnie porozmawiać z dzieckiem.
Wady:
- Większość tego typu smartwatchy dostępnych w Polsce jest mało estetyczna.
- Dziecko może czuć się niezręcznie, mówiąc do zegarka.
- Jeden z dostępnych w Polsce smatrwatchów (SMA-WATCH-M2) okazał się źle zabezpieczony.
Druga ewentualność to tradycyjny telefon z przyciskami (nie smartfon), bez ekranu dotykowego i dostępu do internetu.
Zalety:
- Pozwala nie tylko na rozmowę, ale i kontakt SMS
- Brak szczególnie wciągających dziecko opcji, takich jak gry, Internet, możliwość oglądania filmów
Wada:
- Łatwe do zgubienia
Bogna Białecka, psycholog
